'Opeens enorm veel schuim'
Door RTL Nieuws··Aangepast:

RTL
De vijf surfers die gisteravond voor de kust van Scheveningen in de problemen kwamen en later zijn overleden, waren allen fitte, jonge en sportieve mensen. Dat zei waarnemend burgemeester Johan Remkes zojuist in een persconferentie. "Ze kennen de zee daar als hun broekzak, en toch zijn ze in de problemen geraakt."
Gisteren werden al drie mensen uit het water gehaald, van wie er twee korte tijd later overleden. Vanmorgen werd de reddingsactie voortgezet en werden er nog drie lichamen gevonden. De vijf overleden slachtoffers zijn allemaal mannen. Drie van hen (24, 30 en 38 jaar) komen uit Den Haag, de twee anderen (22 en 23) uit Delft.Een lichaam moet nog worden geborgen.
'Onvoorstelbaar veel verdriet'
Remkes vertelt dat het verdriet in Scheveningen groot is. "Het is onvoorstelbaar. Men weet hier als geen ander dat de zee geeft en de zee neemt. Maar de manier waarop nu zoveel jonge levens worden afgebroken en zoveel families en vriendengroepen getroffen zijn, is ongekend wreed. Ik weet dat dit nu nog geen echte troost biedt, maar aan alle getroffen families wil ik laten weten dat wij allemaal in Den Haag om u heenstaan."
Het is nog te vroeg om aan te geven hoe het kan dat er vijf surfers om het leven zijn gekomen. "We gaan dit tot op de bodem uitzoeken", zegt Remkes. "Hoe kon het dat mensen met zoveel ervaring op een plek die goed bekend was toch volkomen overvallen zijn. Hoe kon het dat zich bij het ene havenhoofd een drama afspeelt, terwijl zich bij het andere havenhoofd nog geen 100 meterverderop nog tot laat in de avond werd doorgesurft?"
De politie wordt niet bij dat onderzoek betrokken omdat er geen sprake is van een misdrijf.
Mogelijk is een dikke laag zeeschuim de reden geweest dat de surfers in de problemen zijn gekomen, vertelde Pat Smith vanmiddag aan RTL Nieuws. Smith kent de mannen die gisteren het water in zijn gegaan goed en is zelf ook surfer. Hij wachtte urenlang in grote onwetendheid op het strand van Scheveningen op meer nieuws. "Vrienden, familie, iedereen had zich daar verzameld. Er was een constante ijzige stilte. Elke keer als de telefoon ging, werd het nog stiller."
'Schuim heeft de mannen meegenomen'
De surfersgingen gisteren iets na 17.00 uur de zee op, vertelt Smith. "Maar op een gegeven moment veranderde de wind, van noord-noord-west naar noord-noord-oost. Het zeeschuim wat eerst in de branding lag, is daardoor de zee opgeblazen. Het heeft de mannen als een lawine meegenomen."

© ANP
Smith: "Als je in dat schuim terechtkomt, zie je eerst niets meer. Als je daar langer in zit, wordt het schuim net een aslaagje op je gezicht. Je kan dan niet meer goed ademen en je weet ook niet meer wat onder en boven is. De mannen zijn vermoedelijk gedesoriënteerd geraakt, overleden door het schuim.Daarnaast hebben ze zo lang in het water gelegen, dat ze ook onderkoeld raakten."
'Schuim werkt als een lawine'
Een surfleraar, die niet bij naam genoemd wil worden, vertelt eveneens aan RTL Nieuws dat er opeens veel schuim was gisteravond. "Dat schuim werkt als een lawine, het voelt alsof je stikt. Het zijn lifeguards en surfleraren: hele ervaren jongens. Ze kennen de zee."
Dat zo'n dikke schuimlaagerg gevaarlijk kan zijn, vertelt ook een andere surfleraar aan RTL Nieuws. "Je kan er geen adem door halen. Als de hoeveelheid schuimte groot is en je daaronder komt, dan krijg je echt weinig tot geen lucht meer. Met zoveel schuim heb je ook geen zicht meer."
Wat is dat schuim op het strand?
Op zee groeit fytoplankton, dat zijn microscopische algjes. Aan de kust is dat onder andere de schuimalg. Als die schuimalgen afsterven, dan kunnen ze met duizenden tegelijk aanspoelen op het strand.
"Dit schuim wordt typisch in mei gevormd", vertelt Louis Peperzak. Hij is als onderzoeker verbonden aan het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) op Texel. "Dat komt door een afbraakproduct van de alg phaeocystis, die in april en begin mei groeit. Als het zeewater met dat afbraakproduct wordt opgeklopt door de turbulentie van de golven ontstaat er schuim. Bij meer wind, noorden- en westenwind, kan er nog meer schuim ontstaan doordat er meer turbulentie is.
"Zeeschuim wordt voornamelijk gevormd langs de kust. "Omdat er branding is, is er meer turbulentie. Ook is er bij de kust meer verontreiniging door stikstof en fosfaat waardoor phaeocystis er beter groeit en er dus meer afbraakproduct is."
Peperzak zegtdat er geen onderzoeken zijn die erop wijzen dat schuim een gevaar vormt voor mensen en dieren. "Ook niet dat het giftig zou zijn."
Pat Smith wil benadrukken dat de mannen die de zee zijn opgegaan, niet onverantwoordelijk bezig zijn geweest, of voor de lol lekker gingen surfen. "Dat is niet het geval. Dit waren mannen die de zee kenden, die jarenlange ervaring hadden."
Lees meer over
KNRMKustwachtNoordzeeSurfenVerdrinkingWatersportDen Haag